۱۴۰۰/۱۲/۲۹ - - علی رضا نقش نیلچی -
قانون کولمب: تعریف، فرمول و ثابت
8 نوامبر 2020 توسط Electrical4U
فهرست

قانون کولمب چیست؟
قانون کولن (همچنین به عنوان قانون مربع معکوس کولن شناخته می شود ) یک قانون فیزیک است که مقدار نیروی بین دو ذره ثابت و باردار الکتریکی (معروف به نیروی الکترواستاتیک ) را تعیین می کند. قانون کولن توسط چارلز آگوستین دو کولن در سال 1785 کشف شد. از این رو قانون و فرمول مربوطه به نام او نامگذاری شد.
تعریف قانون کولمب
قانون کلمب بیان می کند که بزرگی نیروی الکترواستاتیکی جاذبه یا دافعه بین دو جسم باردار الکتریکی با حاصلضرب بار اجسام باردار نسبت مستقیم دارد و با مجذور فاصله بین مرکز اجسام باردار نسبت عکس دارد.
این رابطه معکوس مربع به همین دلیل است که از این قانون به عنوان قانون مربع معکوس کولن نیز یاد می شود .
این مفهوم زمانی که برای اولین بار معرفی شد گیج کننده بود. نگاه کردن به فرمول قانون کولن در زیر می تواند به شما کمک کند تا رابطه بین بار و فاصله و چگونگی تأثیر آن بر نیروی الکترواستاتیک را تجسم کنید (نیروی الکترواستاتیک نیروی الکتریکی بین اجسام باردار در حالت سکون است. این به عنوان نیروی کولن نیز شناخته می شود).
فرمول قانون کولن
بیایید تصور کنیم، Q 1 و Q 2 بارهای الکتریکی دو جسم هستند.
d فاصله بین مرکز اجسام است.

اجسام باردار در یک محیط گذرا ε o ε r قرار می گیرند
سپس می توانیم نیروی F را به صورت زیر بنویسیم:

معادله بالا فرمول قانون کولن است. این فرمول به ما امکان می دهد نیروی الکترواستاتیکی را که دو بار به یکدیگر وارد می کنند محاسبه کنیم.
قانون اول کولمب

قانون اول کولن بیان می کند که اجسام دارای بار مشابه (جسم یا ذرات) یکدیگر را دفع می کنند و اجسام باردار با بار مخالف (جسم یا ذرات) یکدیگر را جذب می کنند.
قانون دوم کولمب
قانون دوم کولن بیان می کند که نیروی جاذبه یا دافعه بین دو جسم باردار الکتریکی با بزرگی بار آنها نسبت مستقیم و با مجذور فاصله بین آنها نسبت معکوس دارد. از این رو، طبق قانون دوم کولن،

جایی که،
- "F" نیروی دافعه یا جاذبه بین دو جسم باردار است.
- 'Q 1 ' و 'Q 2 ' بار الکتریکی اجسام هستند.
- 'd' فاصله بین مرکز دو جسم باردار است.
- 'k' ثابتی است که به محیطی که اجسام باردار در آن قرار می گیرند بستگی دارد. در سیستم SI و همچنین در سیستم MKS k=1/4πε o ε r . بنابراین معادله فوق تبدیل می شود.

مقدار ε o = 8.854 × 10^ -12 C 2 /Nm 2 .

از این رو، قانون کولن را می توان برای رسانه به صورت زیر نوشت:

سپس، در هوا یا خلاء ε r = 1. بنابراین، قانون کولن را می توان برای محیط هوا به صورت زیر نوشت:

مقدار ε r به محیط بستگی دارد. بیان گذردهی نسبی ε r به شرح زیر است.

اصل قانون کولن
فرض کنید اگر دو جسم باردار داشته باشیم که یکی بار مثبت و دیگری بار منفی داشته باشد، اگر در فاصله معینی از یکدیگر نگه داشته شوند، یکدیگر را جذب خواهند کرد. حال اگر بار یک جسم را افزایش دهیم و جسم دیگر را بدون تغییر نگه داریم، واضح است که نیروی جاذبه افزایش می یابد.
به همین ترتیب، اگر بار جسم دوم را افزایش دهیم و جسم اول را بدون تغییر نگه داریم، نیروی جاذبه بین آنها دوباره افزایش می یابد. از این رو، نیروی بین اجسام باردار متناسب با بار هر جسم یا هر دو است.

حالا با ثابت نگه داشتن شارژ آنها در Q 1 و Q 2 اگر آنها را به هم نزدیکتر کنید نیروی بین آنها افزایش می یابد و اگر آنها را از یکدیگر دور کنید نیروی وارده بین آنها کاهش می یابد.
اگر فاصله بین دو جسم بار d باشد، می توان ثابت کرد که نیروی وارد بر آنها با d^ 2 نسبت معکوس دارد.

این رشد نیرو بین دو جسم باردار یکسان در همه رسانه ها یکسان نیست. همانطور که در فرمول های بالا بحث کردیم، ε r برای محیط های مختلف تغییر می کند. بنابراین، بسته به رسانه، ایجاد نیرو می تواند متفاوت باشد.

محدودیت های قانون کولن
- اگر میانگین تعداد مولکول های حلال بین دو ذره بار جالب باید زیاد باشد، قانون کولن معتبر است.
- قانون کولن در صورتی معتبر است که بارهای نقطه ای در حال ساکن باشند.
- هنگامی که بارها به شکل دلخواه هستند، اعمال قانون کولمب دشوار است. بنابراین، ما نمی توانیم مقدار فاصله 'd' بین بارها را زمانی که به شکل دلخواه هستند تعیین کنیم.
چه کسی قانون کولن را اختراع کرد؟
قانون کولن اولین بار در سال 600 قبل از میلاد توسط فیلسوف یونانی تالس اهل میلتوس مشاهده شد. اگر دو جسم با الکتریسیته ساکن شارژ شوند، بسته به ماهیت بار خود، یکدیگر را دفع یا جذب می کنند. این فقط یک مشاهده بود اما او هیچ رابطه ریاضی برای اندازه گیری نیروی جاذبه یا دافعه بین اجسام باردار ایجاد نکرد.
پس از قرن ها، در سال 1785، چارلز آگوستین دو کولمب، فیزیکدان فرانسوی، رابطه ریاضی واقعی بین دو جسم باردار الکتریکی را منتشر کرد و معادله ای برای نیروی دافعه یا جاذبه بین آنها استخراج کرد. این رابطه اساسی بیشتر به عنوان قانون کولن شناخته می شود.

منبع
https://www.electrical4u.com/coulombs-law/